بستن حسابهای دائمی
حسابهای دائمی، حساب‌هایی هستند که ماندهی آنها به دوره‌ی مالی بعد منتقل میشود. مطابق قوانین و مقررات جاری کشور استفاده از دفاتر قانونی سال یا سال‌های قبل برای عملیات سال مالی بعد ممنوع است و مشمولین مکلفند در هر سال مالی جهت نگهداری حسابهای خود دفاتر جدید پلمپ کنند.
به همین دلیل ماندهی حسابهای دائمی در پایان سال بسته شده و مجدداً در ابتدای سال مالی بعد در دفاتر جدید ایجاد می‌گردد. منظور از بستن یک حساب در پایان سال مالی این است که ماندهی حساب در دفاتر صفر شود. به این ترتیب که چنانچه حساب دارای ماندهی بدهکار باشد باید به همان میزان آن را بستانکار کنیم و چنانچه حساب دارای ماندهی بستانکار باشد باید به همان میزان آن را بدهکار کنیم.
عمل بستن و انتقال حسابها به دو طریق امکانپذیر است:
روش اول: از دو حساب واسطه به نام‌های تراز اختتامی (برای بستن حسابهای دائمی در پایان دوره‌ی مالی ) و تراز افتتاحی (برای نقل ماندهی همان حسابها به دفاتر سال بعد) استفاده میشود. ابتدا حسابهای با ماندهی بدهکار (اقلام دارایی) را بستانکار کرده و در مقابل حساب تراز اختتامی را بدهکار می‌کنیم، سپس حسابهای با ماندهی بستانکار (اقلام بدهی، سرمایه و دارایی‌کاه) را بدهکار کرده و در مقابل حساب تراز اختتامی را بستانکار می‌کنیم. انتقال مانده‌ها به دفاتر سال بعد عکس ثبت‌های مربوط به بستن است، با این تفاوت که از حساب تراز افتتاحی استفاده میشود.
مثال: اطلاعات زیر از تراز آزمایشی اختتامی مؤسسه‌ی ایده‌آل استخراج شده است.
مؤسسه‌ی ایده‌آل
تراز آزمایشی اختتامیه
1399/12/29
| بستانکار | بدهکار | عنوان حساب |
| 000ˈ6 | نقد و بانک | |
| 000ˈ3 | پیش‌پرداخت اجاره | |
| 000ˈ27 | ساختمان | |
| 000ˈ7 | استهلاک انباشته‌ی ساختمان | |
| 000ˈ11 | اسناد پرداختنی | |
| 000ˈ18 | سرمایه‌ی ایده‌آل | |
| 000ˈ36 | 000ˈ36 | جمع |
مطلوب است ثبت‌های مربوط به بستن حسابهای دائمی مؤسسه‌ی ایده‌آل با استفاده از حسابهای واسطه.
99/12/29 تراز اختتامی 000ˈ36
نقد و بانک 000ˈ6
پیش‌پرداخت اجاره 000ˈ3
ساختمان 000ˈ27
————
99/12/29 استهلاک انباشته‌ی ساختمان 000ˈ7
اسناد پرداختنی 000ˈ11
سرمایه‌ی ایده‌آل 000ˈ18
تراز اختتامی 000ˈ36
————
1400/1/1 نقد و بانک 000ˈ6
پیش‌پرداخت اجاره 000ˈ3
ساختمان 000ˈ27
تراز افتتاحی 000ˈ36
————
1400/1/1 تراز افتتاحی 000ˈ36
استهلاک انباشته‌ی ساختمان 000ˈ7
اسناد پرداختنی 000ˈ11
سرمایه‌ی ایده‌آل 000ˈ18
————
روش دوم: کلیه‌ی حسابهای دائمی مستقیماً با انجام یک ثبت مرکب بدون استفاده از حساب واسطه بسته می‌شوند.
مثال: مطلوب است ثبت‌های مربوط به بستن حسابهای دائمی مؤسسه‌ی ایده‌آل بدون استفاده از حسابهای واسطه.
99/12/29 استهلاک انباشته‌ی ساختمان 000ˈ7
اسناد پرداختنی 000ˈ11
سرمایه‌ی ایده‌آل 000ˈ18
نقد و بانک 000ˈ6
پیش‌پرداخت اجاره 000ˈ3
ساختمان 000ˈ27
————
1400/1/1 نقد و بانک 000ˈ6
پیش‌پرداخت اجاره 000ˈ3
ساختمان 000ˈ27
استهلاک انباشته‌ی ساختمان 000ˈ7
اسناد پرداختنی 000ˈ11
سرمایه‌ی ایده‌آل 000ˈ18
————