مطابق ماده‌ی 54 مکرر اصلاحی قانون مالیات مستقیم، هر واحد مسكوني واقع در كليه‌ی شهرهاي بالاي يك‌صد هزار نفر جمعيت كه به استناد سامانه‌ی ملي املاك و اسكان كشور موضوع تبصره‌ی 7 ماده‌ی ۱۶۹ مكرر اين قانون، در هر سال مالياتي در مجموع بيش از ۱۲۰ روز ساكن يا كاربر نداشته باشد به عنوان خانه‌ی خالي شناسايي شده و به ازاي هر ماه بيش از زمان مذكور، بدون لحاظ معافيت‌هاي تبصره‌ی 11 ماده‌ی 53 اين قانون، ماهانه مشمول مالياتي بر مبناي ماليات بر درآمد اجاره به شرح ضرايب زير مي‌شود:

سال اول- معادل شش برابر ماليات متعلقه

سال دوم- معادل دوازده برابر ماليات متعلقه

سال سوم به بعد- ‌معادل هجده برابر ماليات متعلقه

مثال: فرض کنید یک ملک مسکونی برای مدت یک سال خالی باشد. مالیات متعلق به این ملک را برای چند ماه باید محاسبه کنیم؟

قانون‌گذار 4 ماه مهلت در نظر گرفته است، بنابراین مالیات این ملک باید برای 8 ماه محاسبه شود.

واحدهاي نوساز پس از دوازده ­ماه و در طرح (­پروژه‌)هاي انبوه‌سازي پس از هجده ‌ماه از زمان صدور گواهي اتمام عمليات ساختماني (­موضوع ماده‌ی 100 قانون شهرداري مصوب 11/‏4/‏1334 با اصلاحات و الحاقات بعدي آن) مشمول ماليات موضوع اين ماده مي‌شوند.

وزارت راه و شهرسازي موظف است با همكاري وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات، يك ­ماه قبل از اتمام مهلت‌هاي مذكور، اخطار لازم را به مالك واحد مسكوني يا به كدپستي محل آن ارسال كند.

ضرايب مالياتي فوق براي كليه‌ی اشخاص حقيقي و حقوقي از جمله اشخاص موضوع ماده‌ی ۲۹ قانون برنامه‌ی پنج ساله‌ی ششم توسعه‌ی اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران مصوب 14/‏12/‏1395، كه داراي بيش از پنج خانه‌ی خالي در هر سال مالياتي باشند، نسبت به كل واحدها، دو برابر ضرايب مذكور در صدر ماده اعمال مي‌شود.

ماليات موضوع اين ماده تا زماني كه تعداد واحد مسكوني موجود در شهرهاي بالاي يك‌صد هزار نفر جمعيت به استناد مركز آمار ايران  به 25/1 برابر تعداد خانوارهاي ساكن در اين شهرها برسد، قابل اجرا است.