مطابق مادهی 2، 3، 4، 10، 13 و 14 قانون پایانههای فروشگاهی و سامانهی مؤدیان، کلیهی اشخاص مشمول مکلفند به ترتیبی که سازمان مقرر میکند، نسبت به ثبت نام در سامانهی مودیان اقدام کنند. خردهفروشیها و واحدهای صنفی که مستقیماً با مصرفکنندهی نهائی ارتباط دارند، علاوه بر عضویت در سامانهی مودیان، موظف به استفاده از پایانهی فروشگاهی میباشند. استفاده از پایانهی فروشگاهی برای مودیانی که مستقیماً با مصرفکنندهی نهائی ارتباط ندارند، الزامی نیست؛ اما مودیان مزبور موظفند کلیهی صورتحسابهای خود را به ترتیبی که سازمان مقرر میکند، از طریق سامانهی مؤدیان صادر کنند.
سازمان با همکاری اتاق اصناف ایران مکلف است نسبت به آموزش، توانمندسازی و مشاوره به اشخاص مشمول اقدام کند. کارگروهی مرکب از نمایندگان سازمان، اتاق اصناف ایران و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در هر استان تشکیل می شود. کارگروه مذکور موظف است که به صورت سالانه درخواست مؤدیانی که اظهار به عدم توانایی در استفاده از پایانههای فروشگاهی و سامانهی مؤدیان را دارند، بررسی کند و در صورتی که این کارگروه با درنظرگرفتن شرایط مؤدی نظیر ویژگیهای جسمی، منطقهی جغرافیایی، سابقهی مالیاتی و زیرساختها و امکانات سختافزاری و نرمافزاری، تشخیص به ناتوانی و یا توانایی کمتر وی در استفاده از پایانههای فروشگاهی و سامانهی مؤدیان را دهد، شرکتهای معتمد ارائهدهندهی خدمات مالیاتی موظف خواهند بود نسبت به آموزش، توانمندسازی، نصب و راهاندازی پایانهی فروشگاهی و سامانهی مؤدیان برای این دسته از مؤدیان اقدام کنند، به نحوی که مسئولیت و جریمههای عدم صدور صورتحساب الکترونیکی از طریق سامانهی مؤدیان به نیابت از این قبیل مؤدیان برعهدهی شرکتهای معتمد ارائه کنندهی خدمات مالیاتی خواهد بود.
این مسئولیت و جریمههای موضوع این قانون، شامل مواردی که عدم صدور صورتحساب الکترونیکی ناشی از کتمان درآمد توسط مؤدی میباشد، نخواهد بود. مؤدیان مذکور مکلفند کارمزد (تعرفه) استفاده از خدمات شرکتهای معتمد ارائهدهندهی خدمات مالیاتی را پرداخت نمایند. فهرست مؤدیانی که به دلیل ارائهی کالا و خدمات معاف از مالیات بر ارزش افزوده و نیز ماهیت کسب و کار آنها، امکان عضویت در سامانهی مؤدیان و صدور صورتحساب الکترونیکی را ندارند، به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی و پس از تصویب هیأت وزیران، حداکثر تا پایان دی ماه هر سال برای عملکرد سال بعد توسط سازمان، اعلام خواهد شد.
سازمان موظف است حداکثر ظرف مدت پانزده ماه از تاریخ لازمالاجراء شدن این قانون، سامانهی مؤدیان را راهاندازی و امکان ثبت نام مؤدیان در سامانه و صدور صورتحساب الکترونیکی را از طریق سامانهی مزبور فراهم کند.
سامانهی مؤدیان باید به گونهای طراحی شود که امکان پاسخگویی به استعلامات الکترونیکی در خصوص اعتبارسنجی مؤدیان و أخذ و ارائهی استعلامهای لازم به دستگاههای اجرائی را از طریق بسترهای یکپارچهی دولت اعم از سامانهی دولت همراه و مرکز ملی تبادلات اطلاعات فراهم کند. همچنین سامانهی مؤدیان باید قابلیت فراخوان و تبادل اطلاعات را از طریق مرکز ملی تبادلات اطلاعات داشته باشد.سه ماه پس از انقضای مهلت مذکور در این ماده، فقط صورتحسابهای الکترونیکی که از طریق سامانهی مؤدیان صادر شده باشد، از سوی سازمان معتبر شناخته شده و مبنای محاسبه اعتبار مالیاتی برای مؤدیان خواهد بود. مؤدیان به وسیلهی پایانهی فروشگاهی که دارای حافظهی مالیاتی و تجهیزات سختافزاری و نرمافزاری میباشد مبادرت به صدور صورتحساب الکترونیکی مینمایند.
ویژگیها و مشخصات فنی پایانهی فروشگاهی، حافظهی مالیاتی و تجهیزات سختافزاری و نرمافزاری مربوط، نحوهی تبادل اطلاعات میان حافظهی مالیاتی با سامانهی مؤدیان توسط کارگروه راهبری سامانهی مؤدیان تعیین میشود.
اصل بر صحت اطلاعات ثبت شدهی مؤدی در سامانهی مؤدیان است، مگر خلاف آن اثبات شود. مأموران مالیاتی، جز در مواردی که مؤدی از ثبت نام در سامانه امتناع کرده و یا به ترتیبی اثبات شود که در ثبت اطلاعات خود در سامانهی مؤدیان تخلف نموده است، حق مراجعه به محل فعالیت مؤدی و مطالبهی دفاتر، اسناد و مدارک وی و رسیدگی به آنها را ندارند. اشخاص مشمول مکلفند شمارهی حساب یا حسابهای بانکی و شناسهی یکتای دستگاههای کارتخوان بانکی (pos) یا درگاههای پرداخت الکترونیکی مورد استفاده برای فعالیت شغلی خود را به سازمان اعلام کنند. در موارد استفاده از حساب بانکی یا دستگاه کارتخوان بانکی (pos) یا درگاههای پرداخت الکترونیکی جدید، اشخاص مشمول مکلفند اطلاعات آنها را بلافاصله از طریق کارپوشهی خود در سامانهی مؤدیان به سازمان اعلام کنند.
در صورتی که به هر دلیل اعم از تعطیلی (موقت یا دائم) و یا انحلال واحد کسب و کار، بهرهبرداری از پایانهی فروشگاهی به طور موقت یا دائم متوقف شود، اشخاص مشمول مکلفند مراتب را ظرف مدت ده روز از توقف بهرهبرداری از طریق کارپوشهی خود در سامانهی مؤدیان حسب مورد به سازمان یا شرکت معتمد ارائهدهندهی خدمات مالیاتی اعلام کنند.
در مواردی که تعطیلی واحد کسبی به حکم مراجع قانونی ذیربط باشد و یا در موارد قوهی قهریه یا بروز حوادث غیرمترقبه که مبتنی بر علل و جهاتی خارج از ارادهی اشخاص مشمول باشد و بر اثر آن اطلاع به سازمان ممکن نباشد، اشخاص مشمول تا رفع موانع قهریهی مذکور از رعایت مهلت زمانی مقرر در این ماده مستثنی میباشند. اشخاص مشمولی که نسبت به تغییر شغل یا محل فعالیت، تغییر مالکیت یا اجارهی واحد کسب و کار اقدام میکنند، مکلفند ظرف مدت ده روز تغییرات انجام شده را از طریق کارپوشهی خود در سامانهی مؤدیان حسب مورد به سازمان یا شرکت معتمد ارائهدهندهی خدمات مالیاتی اعلام نمایند.